Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Ochrona przed pożarami

Ogień jest jednym z najgroźniejszych wrogów lasu. Obawa przed tym żywiołem i jego destrukcyjnym działaniem pociąga za sobą wymóg ochrony lasu przed pożarami oraz stałej obserwacji w czasie największego zagrożenia.

Nadleśnictwo Goleniów klasyfikuje się do II kategorii zagrożenia pożarowego.

Stopień zapalności dna lasu zależy od składu runa, wilgotności nagromadzonej leżaniny i ściółki oraz rozkładu pogody w roku (głównie opadów atmosferycznych). Pierwszy okres zwiększonej palności przypada na wczesną wiosnę, po zejściu pokrywy śnieżnej, kiedy to występują duże ilości wysuszonych traw, krzewinek, opadłych liści. Szczególnie duże zagrożenie występuje na obszarze leśnictwa Stepnica ze strony nieuprawianych nieużytków. Drugi okres zwiększonej palności przypada na w okres długotrwałej suszy letniej aż do końca października. Okres zagrożenia pożarowego występuje od momentu uzyskania przez ściółkę wilgotności mniejszej niż 27%, mierzonej na podstawie wilgotności ściółki i powietrza o godz. 9:00 i 13:00. W okresie letnim i wczesnojesiennym wzmożona penetracja lasu przez społeczeństwo dodatkowo zwiększa ryzyko powstania pożaru.

Czynniki wpływające na zagrożenie pożarowe.

Zagrożenie pożarowe lasów Nadleśnictwa Goleniów jest znaczne ze względu na zdecydowaną przewagę litych drzewostanów sosnowych występujących na siedliskach borowych.

Czynniki, które w głównej mierze mogą być przyczyną powstania pożaru związane są z:

  1. przebiegającymi przez tereny leśne liniami energetycznymi,,

  2. paleniem ognisk bez zachowania wymaganych zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego w miejscach postoju i biwakowania,

  3. z wypalaniem traw i pozostałościami po uprawach rolnych (w bliskim otoczeniu lasu),

  4. z wyładowaniami atmosferycznymi,

  5. z penetracją turystów (zbieraczy runa leśnego).

Istotnym czynnikiem, mającym wpływ na zagrożenie pożarowe jest nasilający się z roku na rok ruch turystyczny szczególnie wzdłuż drogi ekspresowej S3 relacji Szczecin -Świnoujście, drogi ekspresowej S6 relacji Szczecin - Koszalin oraz wzdłuż drogi powiatowej nr 111, będącej drogą alternatywną w kierunku Bałtyku. Potencjalnym zagrożeniem pożarowym na terenie Nadleśnictwa są również linie kolejowe relacji Szczecin-Świnoujście i Goleniów-Nowogard, przebiegające przez znaczny obszar leśny.

Wyróżnia się cztery stopnie zagrożenia pożarowego lasów, w zależności od progów wilgotności powietrza i ściółki:

  • 0. stopień zagrożenia pożarowego – brak zagrożenia;

  • 1. stopień zagrożenia pożarowego – małe zagrożenie;

  • 2. stopień zagrożenia pożarowego – średnie zagrożenie;

  • 3. stopień zagrożenia pożarowego – duże zagrożenie.

    Przyczyny pożarów

Najczęstszą przyczyną powstania  pożarów jest nieostrożność dorosłych.


Klasyfikacja przyczyn pożarów:

100 NIEZNANA

100 Nieznana:

  • 100 Nieznana

200 NATURALNA
200 Naturalna:

  • 201 Wyładowania atmosferyczne,
  • 202 Wulkany,
  • 203 Emisja gazu,

300 WYPADEK
300 Wypadek:

  • 301 Energia elektryczna
  • 302 Linie olejowe
  • 303 Transport drogowy
  • 304 Zakłady produkcyjne i usługowe
  • 305 Broń
  • 306 samozapłon
  • 307 Inne wypadki

400 ZANEDBANIE
410 Używanie ognia:

  • 411 Wypalanie roślin
  • 412 Wypalanie dla celów rolniczych
  • 413 Spalanie odpadów
  • 414 Rekreacja
  • 415 Inne użycie ognia

420 Obiekty żarzące:

  • 421 Fajerwerki, petardy, flary alarmowe
  • 422 Papierosy
  • 423 gorące popioły
  • 424 Inne obiekty żarzące

500 PODPALENIE
510 Osoby pełnoletnie:

  • 511 Korzyść
  • 512 Konflikt
  • 513 Wandalizm
  • 514 Wzbudzenie zainteresowania
  • 515 Zacieranie dowodów przestępstwa
  • 516 Motyw nieznany

520 Niepełnoletni lub niepoczytalny:

  • 521 Chory psychicznie
  • 522 Dzieci

600 POWTÓRNY ZAPŁON
600 Powtórny zapłon:

  • 600 Powtórny zapłon

Historyczne dane dotyczące dużych pożarów

W latach 1997 - 2006 w Nadleśnictwie Goleniów powstały 52 pożary na łącznej powierzchni 21,57 ha. Przeciętna powierzchnia pożaru wyniosła 0,42 ha.

Z kolei na  przestrzeni lat 2010-2021 sytuacja pożarowa przedstawia się następująco:

Sytuacja pożarowana przestrzeni lat 2010-2021

Rok

Ilość pożarów

Łączna powierzchnia [ha]

2010

2

0,02

2011

3

0,68

2012

6

0,08

2013

6

0,23

2014

2

0,02

2015

2

0,14

2016

2

0,03

2017

1

0,01

2018

19

2,53

2019

16

6,05

2020

10

2,07

2021

5

0,10

 

Z powyższej tabeli można zauważyć, iż najwięcej pożarów ilościowo jak również powierzchniowo wystąpiło w latach 2018, 2019, 2020. W tych latach tereny leśne były nękane przez długotrwałe susze, które zwiększały podatność na pożary, jak również w sposób istotny osłabiły kondycję zdrowotną drzewostanów.

Organizacja służb ochrony przeciw pożarowej:

a)  patrole przeciwpożarowe,
b)  punkty alarmowo – dyspozycyjne,
c)   sieć łączności alarmowo – dyspozycyjnej.
d)  pełnomocnik nadleśniczego,
e)  sposoby postępowania nadleśnictwa na wypadek pożaru lasu.

Wyposażenie w sprzęt i infrastrukturę pożarową:

a)pasy p-poż,
b)  dostrzegalnie,
c)  system łączności radiowej i telefonicznej,
d)  sieć zbiorników z wodą,
e)  dojazdy pożarowe,

f) Leśna Baza Lotnicza.

 

Wydawca treści Wydawca treści

Powrót

Pierwszy rezerwat przyrody w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” otwarty na Podkarpaciu

Pierwszy rezerwat przyrody w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” otwarty na Podkarpaciu

Pierwszy rezerwat przyrody w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” otwarty na Podkarpaciu 04.12.2024 drukuj „Mur Krzeczkowski” uroczyście otwiera listę 100 nowo powołanych rezerwatów. To także setny rezerwat przyrody na obszarze Podkarpacia. Leśnicy w ramach jubileuszowej inicjatywy zgłosili ponad 200 propozycji terenów do objęcia ochroną rezerwatową. 4 grudnia 2024 r., RDOŚ w Rzeszowie uroczyście podpisał akt ustanowienia rezerwatu „Mur Krzeczkowski”.

W ślad za nim, w całym kraju, regionalni dyrektorzy ochrony środowiska złożyli podpisy pod aktami ustanawiającymi rezerwaty na obszarze województw, w których są gospodarzami. Powierzchnia 53 nowych rezerwatów obejmuje obszar ponad 3 400 ha. To około 3% aktualnej powierzchni leśnej objętej ochroną rezerwatową.

-Dziś, wraz z ustanoweniem rezerwatu „Mur Krzeczkowski”, rozpoczynamy proces ustanawiania pierwszych 53 rezerwatów. To symboliczny moment - ponad 100 kolejnych rezerwatów powstanie w ciągu najbliższych miesięcy, wypełniając tym samym obietnicę „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych” - powiedział dr Piotr Otawski, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska podczas uroczystego podpisania aktu utworzenia rezerwatu 4 grudnia br.

Proces powoływania rezerwatów przyrody jest czasochłonny i skomplikowany. Do regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, od leśników z całej Polski, wpłynęło w tym roku ponad 200 propozycji  ustanowienia nowych rezerwatów w całym kraju. Kolejnym krokiem w tym procesie były konsultacje społeczne, które RDOŚ ogłosiły na swoich obszarach. Wszystkie opinie, które wpłynęły podczas konsultacji stanowiły podstawę do gruntownej analizy. Całość procesu konsultacji została zebrana w raportach dostępnych dla wszystkich na stronach regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych.

Następnym etapem były wspólne wizje terenowe leśników i pracowników RDOŚ w planowanych rezerwatach. Aktualnie w Regionalnych Dyrekcjach Ochrony Środowiska trwają prace nad przygotowaniem kolejnych zarządzeń wyznaczających poszczególne rezerwaty.

Pierwsze 53 rezerwaty, na czele z nowym rezerwatem „Mur Krzeczkowski”, 4 grudnia br. zostały kolejno powołane w całym kraju.

- Lasy Państwowe „skrywają” wiele cennych i unikatowych przyrodniczo miejsc. Takie perełki, jak znajdujący się na terenie leśnictw Krzeczkowa i Cisowa w Nadleśnictwie Krasiczyn, powoływany dziś rezerwat, jest ogromną wartością przyrodniczą. Lokalni leśnicy dbali o to szczególne miejsce od wielu lat. Jako Lasy Państwowe jesteśmy wykonawcą zadań powierzanych nam przez państwo. Zwłaszcza tych zadań, które są wyrazem troski o przyrodę. Każdy z nas – leśników – rozumie i docenia ogromną wagę konieczności ochrony takich miejsc i czuje się za nie odpowiedzialny, zarówno służbowo, jak i moralnie – bo leśnicy to przede wszystkim przyrodnicy – podsumował Witold Koss - Dyrektor Generalny Lasów Państwowych.

-To wyjątkowa chwila i wyjątkowe wydarzenie, swego rodzaju nowa karta w historii rezerwatów, jak i ochrony przyrody na Podkarpaciu. Ten setny rezerwat jest początkiem nowej drogi w ochronie podkarpackiej  przyrody -  powiedział dr Sławomir Serafin, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie składając podpis na zarządzeniu wyznaczającym nowy rezerwat  „Mur Krzeczkowski”.

Co charakteryzuje rezerwaty i kto je wyznacza?

Rezerwaty przyrody obejmują obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.

Wyznaczają je Regionalni Dyrektorzy Ochrony Środowiska, w oparciu o wnioski złożone przez wnioskodawców. Proces ten odbywa się na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody. Inicjatorami utworzenia rezerwatów przyrody bardzo często są leśnicy, którzy na co dzień pracują z przyrodą i identyfikują jej najcenniejsze fragmenty. Obecnie w Polsce mamy około 1500 rezerwatów przyrody, a ponad 1300 z nich znajduje się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe.

-Rezerwaty przyrody to utrwalone w naszej historii formy ochrona przyrody. Proces ich tworzenia rozpoczął się ok. 100 lat temu. Na przestrzeni lat ochroną przyrody zajmowali się leśnicy, naukowcy i urzędnicy, ale także działacze społeczni - wyjaśniła dr inż. Agnieszka Marcela Regionalny Konserwator Przyrody w Rzeszowie, nawiązując do historii rezerwatów.

Rezerwat „Mur Krzeczkowski”. Powierzchnia i lokalizacja rezerwatu

Rezerwat przyrody „Mur Krzeczkowski” zajmuje powierzchnię 62,44 ha i administracyjnie leży na terenie m. Krzeczkowa w gminie Krasiczyn. Grunty wchodzące w skład rezerwatu znajdują się w zarządzie PGL LP Nadleśnictwa Krasiczyn, zaś zgodnie z podziałem powierzchniowym przyjętym w Planie Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Krasiczyn na lata 2018-2027, zlokalizowany jest w leśnictwach Krzeczkowa i Cisowa. Rezerwat przyrody „Mur Krzeczkowski” leży w obrębie obszarów Natura 2000: Pogórze Przemyskie PLB180001 i Ostoja Przemyska PLH180012.

Charakterystyka obszaru

Rezerwat chroni unikalną wychodnię skalną – skarpę denudacyjną typu „kuesta”, zbudowaną z twardych margli krzemionkowych rozpadający się na ostrokrawędzisty gruz. Formacja ta powstała w wyniku długotrwałych procesów geologicznych, które poprzez powolną erozję okalających rezerwat, bardziej miękkich warstw skalnych, wypreparowały charakterystyczny skalny mur. Charakterystyczne „tektoglify” na powierzchni skał to ślady ruchów tektonicznych masywu oraz poślizgu warstw skalnych, które tworzą fascynujące wzory. Wokół formacji rośnie buczyna karpacka, a jednym z ciekawszych elementów flory jest języcznik zwyczajny Asplenium scolopendrium.

Języcznik zwyczajny to roślina, która preferuje wilgotne, zacienione stanowiska, szczególnie na stromych, skalistych zboczach. W rezerwacie „Mur Krzeczkowski” znajduje dla siebie idealne warunki, porastając strome, skalne zbocza wychodni, gdzie gleba jest cienka, a wilgotność względnie wysoka. Ta rzadko spotykana roślina jest cennym elementem flory rezerwatu. 

Rezerwat już wcześnie był przedmiotem zainteresowania naukowego. Jego unikalna forma geologiczna została odnotowana m.in. w Przeglądzie Geologicznym (Nr 6, czerwiec 1988) oraz w Przewodniku LIX Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego.

Na terenie rezerwatu znajduje się stanowisko dokumentacyjne „Mur Krzeczkowski”, stanowiące cenne źródło wiedzy o geologii tego obszaru. Powstało ono w 2007 r. i zajmuje powierzchnię 0,45 ha.

Uzasadnienie ochrony

Celem ochrony w rezerwacie przyrody jest zachowanie skarpy denudacyjnej typu „kuesta”, zbudowanej z twardych margli krzemionkowych oraz stanowisko języcznika zwyczajnego Asplenium scolopendrium.


Wydawca treści Wydawca treści